Test voorspelt risico op dementie bij diabetes type 2

23 augustus 2013

Met een nieuwe methode kunnen artsen voor het eerst het risico op dementie uitrekenen bij oudere mensen met diabetes type 2. Hierdoor kunnen artsen nu inschatten wie een hoge kans heeft om dementie te krijgen en wie minder risico loopt. De methode is het resultaat van een internationaal onderzoek, waaraan ook wetenschappers van het UMC Utrecht deelnamen.

Het is al langer bekend dat mensen met diabetes gemiddeld twee keer zo veel risico op dementie hebben als mensen zonder diabetes. Maar ieder mens is verschillend. Als we kunnen berekenen wie een groot risico loopt op dementie, kunnen we mogelijk dit risico verkleinen.

Uit het onderzoek bleek dat acht factoren de kans op dementie vergroten bij mensen met diabetes:

hogere leeftijd
beroerte (doorgemaakte hersenbloeding of herseninfarct)
acuut ernstig ontregelde bloedsuikerspiegels
depressie, of ooit depressie gehad
aandoeningen aan de kleine bloedvaten
diabetische voetafwijkingen
hart- en vaataandoeningen
lager opleidingsniveau

Met deze risicofactoren maakten de onderzoekers een rekenmodel. Daarmee kunnen artsen voor het eerst bij iemand met diabetes het risico op dementie in de komende tien jaar voorspellen.

Grote verschillen

Uit de studie blijken grote verschillen in risico tussen mensen: ongeveer 20 procent van de 30.000 deelnemers aan het onderzoek heeft een laag risico, namelijk minder dan 10 procent kans om binnen tien jaar dementie te krijgen. Zo’n 4 procent van de onderzochte mensen heeft een vrij grote kans op dementie: van minstens 65 procent.

Belangrijk voor behandeling

Drs. Lieza Exalto is neuroloog in opleiding bij het UMC Utrecht en een van de onderzoekers. Zij legt uit: “Artsen kunnen het model gebruiken om de behandeling te verbeteren. Iemand met een hoog risico op dementie kan op basis van dit model bijvoorbeeld andere medicijnen voorgeschreven krijgen. Daarnaast is het een goede manier om patiënten in de gaten te houden en sneller het geheugen te onderzoeken. Zo krijgen patiënten met een hoog risico tijdig hulp en behandeling, mocht iemand toch dementie krijgen.” Bijkomend voordeel is dat de rekenmethode eenvoudig is. “Een huisarts of diabetesverpleegkundige kan de factoren snel in kaart brengen.”

Verder onderzoek

Exalto; “De uitkomsten van het onderzoek zijn ook aanleiding om verder te kijken naar de risicofactoren. Waarom zijn juist deze factoren zo belangrijk? En nog interessanter: wat kunnen we er tegen doen? " De eerste behandelstudies met mensen met diabetes met een hoog risico op dementie zijn dan ook al gestart door mede-autheur prof. GJ Biessels van de VCI-onderzoeksgroep.