Shutterstock: sfam photo

Waarom zijn er steeds meer mensen met ernstig overgewicht en diabetes type 2? Mogelijk spelen de hersenen hierbij een belangrijke rol. Dr. Chun-Xia Yi en haar team (Amsterdam UMC) ontrafelden een stukje van deze ingewikkelde puzzel.

De hypothalamus is een belangrijk regelcentrum in je hersenen. Zo is het betrokken bij de controle over je eetlust en lichaamsgewicht.

Maar hoe ontstaat die verminderde controle over je eetlust? Het is een flinke uitdaging om hierachter te komen. Dr. Chun-Xia Yi en haar team onderzochten dit in de hersenen, op zoek naar antwoorden.

Rem op eetlust weg

Een dieet met te veel calorieën (energie) kan zorgen voor een ontstekingsreactie in de hypothalamus. Daardoor gaan bepaalde zenuwcellen verloren. Die zenuwcellen remmen normaal gesproken je eetlust. Bij deze ontstekingsreactie spelen microgliacellen een belangrijke rol. Dit zijn de 'schoonmakercellen' van de hersenen.

Zo ontstaat een vicieuze cirkel van steeds meer eten en steeds minder controle. Dat kan leiden tot obesitas en diabetes type 2.

Ontstekingsreactie in hypothalamus

De ontstekingsreactie in de hypothalamus komt niet alleen door te veel calorieën. Het maakt ook uit wat je eet, blijkt uit dit onderzoek. Dr. Yi zag dat een dieet rijk aan vet én suiker het minst gunstig is. Dit kan namelijk zorgen voor ontstekingen in de hypothalamus en zenuwcellen beschadigen. Hoe dat precies zit? Daar is meer onderzoek voor nodig.

Cytokine die eetlust regelt

Ook keek de onderzoekster naar belangrijke genen die de microgliacellen regelen. Ze zag dat de microglia een bepaalde boodschapper van je afweercellen (cytokine) op weg kunnen sturen. Die cytokine is erg belangrijk bij het regelen van je eetlust en lichaamsgewicht. Dit is een mogelijk aangrijpingspunt voor een toekomstige behandeling, om de microgliacellen normaal te laten werken.

Medicijnen naar microglia

Dr. Yi werkte aan een techniek om met behulp van nanodeeltjes bepaalde medicijnen naar de microglia te brengen. Om zo uiteindelijk de microgliacellen in de hypothalamus normaal te laten werken. En het lichaamsgewicht mogelijk te verminderen. Deze kennis kan uiteindelijk worden gebruikt voor het ontwikkelen van een behandeling tegen ernstig overgewicht en diabetes type 2.

Hersenbank

Verder bekeek de onderzoekster hersenweefsel van mensen met diabetes type 2, en van mensen zonder diabetes. Dit hersenweefsel komt uit de Nederlandse Hersenbank. Deze organisatie verzamelt hersenweefsel van overleden personen die zich als hersendonor hebben geregistreerd. 

De onderzoekster zag dat meer belangrijke eiwitten verdwenen waren in de hersenen van mensen met diabetes type 2. Ook zag ze minder van bepaalde gliacellen in de hersenen. Deze zijn belangrijk voor het goed werken van de centrale hoofdklok in onze hersenen. De centrale hoofdklok heeft alles te maken met ons bioritme, je biologische klok.

Centrale hoofdklok in hersenen

Uit het onderzoek blijkt dat de centrale hoofdklok in de hersenen bij sommige mensen met diabetes type 2 verstoord kan zijn. Andere onderzoekers kijken of er manieren zijn om de biologische klok weer normaal te laten werken bij mensen met diabetes type 2. Zo hopen ze de verstoorde bloedsuiker weer te herstellen.

Iedereen vrij van diabetes, daar geef je voor

Maak meer onderzoek mogelijk.

Maak meer onderzoek mogelijk.