Naar genezing voor mensen met diabetes type 1

Wat is het toch oneerlijk als diabetes type 1 je overvalt. Want je insulineproducerende cellen verdwijnen in een rap tempo, doordat je eigen afweersysteem ze uitschakelt. En zonder eigen insuline kan je lichaam de bloedsuiker niet meer zelf regelen. Hoe geweldig zou het zijn als je gewoon spiksplinternieuwe nieuwe cellen kon krijgen!

Weer zelf insuline maken

Iemand nieuwe cellen geven: dat is makkelijker gezegd dan gedaan, maar onderzoekers werken keihard om het voor elkaar te krijgen. Hun ultieme doel daarbij is genezing van diabetes type 1, en tot die tijd een veel betere behandeling. Daarbij maakt het lichaam dankzij nieuwe cellen zelf weer wat insuline, en regelt het de bloedsuiker op z’n minst gedeeltelijk weer zelf.

To do-list voor nieuwe cellen

Een echte held op het gebied van nieuwe cellen is internist en wetenschapper professor Eelco de Koning. Hij werkt samen met teams in binnen- en buitenland aan een manier om mensen nieuwe insulineproducerende cellen te geven. Wat moeten ze daarvoor doen: 

• Nieuwe cellen maken uit stamcellen, en ze vermeerderen. (Dat is al aardig goed gelukt!)
• Een verpakking maken voor de nieuwe cellen, om onderhuids te implanteren in de buik. (Een eerste model is klaar!)
• De verpakking testen bij mensen. (Gaat komend jaar gebeuren).
• De verpakking mét nieuwe cellen testen. (Kan hopelijk snel daarna).
• Veilige procedures bedenken en die wettelijk regelen. (Loopt ook, een flinke klus maar essentieel.)

Slimme cellen

Toen de onderzoekers eenmaal nieuwe insulineproducerende cellen konden maken, bedachten ze een speciale verpakking van biomaterialen. Het werd een soort kruising tussen een zakje en een eierdoos, maar dan heel plat. Een technologisch wondertje. Want de verpakking moet stevig zijn maar ook poreus: hij moet de cellen binnenhouden en indringers tegenhouden, maar wel de juiste stoffen doorlaten - zoals insuline. 

De cellen merken zelf wanneer er te veel glucose in het bloed zit. Ze geven dan in de verpakking hun insuline af, die vanuit daar meteen het bloed in gaat en de bloedsuikerspiegel verlaagt. 

Eerste test met mensen komt eraan

En nu wordt het echt spannend! Want in 2022 komt er een eerste test bij mensen met diabetes type 1. Zij krijgen het zakje geïmplanteerd, gevuld met donorcellen – oftewel eilandjes van Langerhans. Als alles goed gaat, volgen tests met de zelfgemaakte cellen. Met de ervaringen uit de tests verbeteren de onderzoekers de cellen en de verpakking nog verder. 

Marathon al jaren geleden gestart 

Dat de onderzoekers nu op zo'n concreet punt zijn, is doordat ze al zeker vijftien jaar hieraan werken. Een onderzoeksmarathon dus, waarbij de lopers het tempo erin konden houden mede dankzij steun vanuit de donateurs en vrijwilligers van het Diabetes Fonds. Het is nog flink doorzetten tot de finish, want we zijn er nog niet, maar we zijn al verder dan we ooit konden dromen. Steun jij de volgende stappen?