Passende leefstijl­zorg zorgt voor betere gezond­heid

Bij passende leefstijlzorg is het belangrijk dat er onder meer rekening gehouden wordt met iemands kennis, gedrag, leeftijd, achtergrond, aandoening, omgeving en financiële situatie. Dit is een mooi startpunt voor passende leefstijlzorg als behandeling. Voor een gezondere leefstijl is gedragsverandering het toverwoord. Maar dat kan alleen als een patiënt voldoende kennis en motivatie heeft, en inzicht krijgt in zijn of haar gewoontes en wordt ondersteund door de directe omgeving waaronder een zorgverlener. Dan kan er daadwerkelijk gedragsverandering plaatsvinden. Een passieve patiënt wordt dan een actieve patiënt die de regie over zijn of haar gezondheid neemt.

Belangrijke rol zorgverlener

De zorgverlener heeft een belangrijke verantwoordelijkheid om de patiënt te ondersteunen bij leefstijlverandering. Kiest de zorgverlener voor de snelle oplossing en schrijft hij een recept voor? Of kiest de arts voor ‘leefstijl als medicijn’ om bijvoorbeeld overgewicht, en een te hoge bloeddruk en cholesterol aan te pakken? De meeste zorgverleners kiezen meestal voor de snelle oplossing, vaak vanwege tijdgebrek, gebrek aan kennis en of een bepaalde behandeling wordt vergoed. Ook factoren dus waar de zorgverlener niet altijd iets aan kan doen. Leefstijlverandering als eerste behandeloptie voor zorgverleners, wordt tijdens het congres genoemd als belangrijk verbeterpunt.

Vormen van leefstijlzorg 

Er zijn allerlei vormen van passende leefstijlzorg die zorgverleners en patiënten kunnen ondersteunen. Gecombineerde leefstijlinterventies (GLI) werken aan langdurige leefstijlveranderingen. Dit kan zorgen voor een betere kwaliteit van leven, minder zorgkosten en een betere participatie op de arbeidsmarkt. Alleen niet iedereen is gebaat bij dezelfde aanpak. Van persoon tot persoon verschilt wat de beste leefstijlbehandeling is. Dit geldt bijvoorbeeld voor mensen met diabetes type 2, die van elkaar verschillen in diabetesduur, medicijngebruik en eventuele complicaties van diabetes. Dan is een leefstijlinterventie alleen effectief als men werkt met een gedifferentieerde persoonsgerichte aanpak van GLI+.

Een ontwikkeling die een leefstijlinterventie kan ondersteunen is E-health. Dit kan van alles zijn, een app, een portal of een persoonlijke gezondheidsomgeving. Het is inmiddels duidelijk dat E-health een belangrijke aanvulling is naast het persoonlijke contact tussen patiënten en zorgverleners.

Gezonde voedselomgeving essentieel

Passende leefstijlzorg heeft op lange termijn alleen kans van slagen als de voedselomgeving in Nederland gezonder wordt. Per dag maken we ongeveer 200 voedselkeuzes die sterk beïnvloed worden door onze omgeving. En ongezonde voeding is er in overvloed, bijvoorbeeld in supermarkten. Dat maakt het voor iedereen enorm lastig om gezonde keuzes te maken. Inmiddels heeft de helft van de mensen in Nederland van 20 jaar en ouder overgewicht.

Diena Halbertsma, directeur van het Diabetes Fonds, was een van de sprekers tijdens het congres. Zij wijst ook op het belang van een gezonde voedselomgeving. ‘De titel van het congres: Leefstijl werkt, moeten we breder trekken. Leefstijl kan namelijk enkel voor het individu werken wanneer we ook de sociale en fysieke leefomgeving gezonder maken.’